પ્રસ્તાવના

ગુણવત્તાએ એવું કંઇક છે, જે સર્વત્ર દેખાય છે, જેને તમે ઓળખી શકો છો, પરંતુ વ્યાખ્યા કરવાનું મુશ્કેલ છે. ગુણવત્તાની ખોજ હંમેશા દરેક વ્યકિતને આકર્ષ્યા કરે છે. શિક્ષણમાં ગુણવત્તા લાવવાની મહત્તમ જવાબદારી શિક્ષકના માથે છે. વર્તમાનમાં એવું પ્રશિક્ષણ માધ્યમિક શિક્ષક - પ્રશિક્ષણાર્થીઓને આપવું જરૂરી બન્યુ છે કે જેથી તેઓ શાળામાં વિઘાર્થીઓને ઉત્તમ શિક્ષણ પૂરું પાડવાની સાથે સાથે આવનારા સ્પર્ધાત્મક સમય માટે પણ તેમને તૈયાર કરી શકે તેમજ શિક્ષક બનીને ઇન્ટરનેટના યુગમાં પણ ટકી રહે. દરેક ક્ષેત્રમાં હરીફાઇ આવી ગઇ છે. ઇન્ફર્મેશન ટેકનોલોજી, ઇન્ટરનેટ, કમ્પ્યુટરના જમાનામાં વિઘાર્થી ગ્લોબલાઇઝેશનનાં યુગમાં કદમ મિલાવી શકે તે માટે ગુણવત્તસભર શિક્ષણ જરૂરી છે. આ ખાનગીકરણના યુગમાં શિક્ષણનું સ્તર કથળવા માંડયું છે. શિક્ષણ ફકત વ્યવસાય બની રહયું છે અને આવા સમયમાં આપણી આવનારી પેઢી આ દુર્દશાનો ભોગ ન બને અને એમને સાચા અર્થમાં સારું શિક્ષણ મળી રહે તે માટે બી.એડ. ના પ્રશિક્ષણાર્થીઓના અધ્યાપનમાં ગુણવત્તા લાવવા માટે ગુણવત્તાયુકત અધ્યાપનમાં પ્રશ્નાવલિનો ઘટકો જાણી તેને પ્રશિક્ષણ કોલેજોમાં અમલમાં લાવવા અધ્યેતાએ પ્રસ્તુત વિષય પર અભ્યાસ હાથ ધરવાનું નિર્ધારિત કર્યું.

અભ્યાસના હેતુઓ

અધ્યેતાએ પ્રસ્તુત અભ્યાસ માટે નીચેના હેતુઓ નકકી કર્યા હતા.

1. શિક્ષક- પ્રશિક્ષણ કોલેજોના અધ્યાપકોની દષ્ટિએ ગુણવત્તાયુકત અધ્યાપનનો અર્થ અને તેની સમજ જાણવી અને તેનો અભ્યાસ કરવો.
2. ગુણવત્તાયુકત અધ્યાપન પ્રશ્નાવલિનો ઘટકો અંગે શિક્ષક પ્રશિક્ષણ કોલેજોના અધ્યાપકોના પ્રતિચારો મેળવી તેનો અભ્યાસ કરવો.
3. ગુણવત્તાયુકત પાઠ આયોજન અંગે શિક્ષક - પ્રશિક્ષણ કોલેજોના અધ્યાપકોના પ્રતિચારો મેળવી તેનો અભ્યાસ કરવો.
4. પ્રશિક્ષણાર્થીઓના ગુણવત્તાયુકત અધ્યાપન માટે શિક્ષક - પ્રશિક્ષણ કોલેજોએ કરવાના પ્રયત્નો અંગે અધ્યાપકોના પ્રતિચારો મેળવી તેનો અભ્યાસ કરવો.

સંદર્ભસૂચિ-::

1. ત્રિવેદી, રોહિણી(૨૦૦૯). પ્રર્વતમાન શિક્ષણ - પ્રશિક્ષણની ગુણવત્તા. ગણિતદર્શનમાં. ડિસેમ્બર-૨૦૦૯, વડોદરાઃ સમષ્ટિ ટ્રસ્ટ.
2. મુખોપાધ્યાય, મર્મર(ર૦૦૧). શિક્ષણમાં સંપૂર્ણ ગુણવત્તા વ્યવસ્થાપન. ગાંધીનગરઃ ગુજરાત માધ્યમિક અને ઉચ્ચત્તર માધ્યમિક શિક્ષણ બોર્ડ.
3. રાઠોડ, આર. આર. (૨૦૦૯) ગુણવત્તાયુકત ગણિત શિક્ષણ. સુગણિતમ ્૨૪૧માં.સપ્ટેમ્બર- ઓકટોમ્બર - ૨૦૦૯. અમદાવાદઃ સુગણિતમ્ ટ્રસ્ટ, ગણિત વિભાગ, ગુજરાત યુનિવર્સિટી.
4. શાહ, ડી.બી. (૨૦૦૪) શૈક્ષણિક સંશોધન.અમદાવાદઃ યુનિવર્સિટી ગ્રંથ નિમાર્ણ બોર્ડ, ગુજરાત રાજય.
5. Felder, R.M. and Brent, R.(1999) How to Improve Teaching Quality. In Quality Management Journal, 6(2), 9-21, (1999).
6. Grime Scene Investigation (2007) Quality Teaching elements state of New south wales,
7. Department of Education and Training Retrieved from http.llwww.observhill.schools.nsw.edu.au/cd/lo/teachers/teachers-03.htm.

*************************************************** 

ર્ડા. દીપિકા બી. શાહ
પ્રોફેસર
શિક્ષણ વિભાગ,
વીર નર્મદ દક્ષિણ ગુજરાત યુનિવર્સિટી,
સુરત – ૩૯૫૦૦૭.
E-mail: dipi_shah@yahoo.com
(M) 09979100588

પાયલ ડી. પટેલ
(એમ.એમ.સી., એમ.એડ., એમ.ફીલ)
આસિસ્ટન્ટ પ્રોફેસર,
શિક્ષણ ભારતી કોલેજ ઓફ એજયુકેશન,
વેસુ, ભરથાણા, સુરત.
E-mail: pratik_ajmeri@yahoo.com
(M) 09979100588