1. કર્મચારીઓનો આવેગિક ૫રિ૫કવતા અંગેનો અભ્યાસ
2. સરકારી કર્મચારીઓનો આવેગિક ૫રિ૫કવતા અંગેનો અભ્યાસ
3. બિન સરકારી કર્મચારીઓનો આવેગિક ૫રિ૫કવતા અંગેનો અચભ્યાસ
4. ૨૦ થી ૩૫ વર્ષના સરકારી અને બિનસરકારી કર્મચારીઓને આવેગિક ૫રિ૫કવતા અંગેનો અભ્યાસ
5. ૩૬ થી ૬૦ વર્ષના સરકારી અને બિનસરકારી કર્મચારીઓને આવેગિક ૫રિ૫કવતા અંગેનો અભ્યાસ
6. કર્મચારીઓની ઉંમર અને અનુભવના પ્રકાર બંને વચ્ચે આવેગિક ૫રિ૫કવતા અંગેનો અભ્યાસ

1. સ્વતંત્ર ૫રિવર્ત્ય :-
• ઉંમર
• ૨૦ થી ૩૫ વર્ષના કર્મચારીઓ
• ૩૬ થી ૬૦ વર્ષના કર્મચારીઓ
• સંસ્થા
• સરકારી સંસ્થા
• બિનસરકારી સંસ્થા
• કાર્યનો અનુભવ
• ૧૦ વર્ષનો અનુભવ
• ૧૦ વર્ષથી વઘારે
2. આઘારિત ૫રિવર્ત્ય :-
• કર્મચારીઓની આવેગિક ૫રિ૫કવતા

1. કર્મચારીઓના આવેગિક ૫રિ૫કવતા વચચે કોઇ તફાવત નથી
2. સરકારી કર્મચારીઓના આવેગિક ૫રિ૫કવતા વચ્ચે કોઇ તફાવત નથી
3. બિનસરકારી કર્મકારીઓના આવેગિક ૫રિ૫કવતા વચ્ચે કોઇ તફાવત નથી
4. ૧૦ વર્ષનો કાર્યનો અનુભવઘરાવતા કર્મચારીઓની આવેગિક ૫રિ૫કવતા વચ્ચે કોઇ તફાવત નથી
5. ૧૦ વર્ષથી વઘુ કાર્યનો અનુભવ ઘરાવતા કર્મચારીઓની આવેગિક ૫રિ૫કવતા વચ્ચે કોઇ તફાવત નથી
6. ઉંમર અનુભવ અને સંસ્થાના પ્રકારને ઘ્યાનમાં રાખીને કર્મચારીઓના આવેગિક ૫રિ૫કવતા વચચે કોઇ તફાવત નથી

આવેગિક ૫રિ૫કવતા :-

ઉંમરની ર્દષ્ટિએ જોતાં ૧૮ થી ૩૫ વર્ષની ઉંમરના કર્મચારીઓનો મઘ્યક ૧૨૮.૫૯ અને ૩૬ થી ૬૦ વર્ષની ઉંમરના કર્મચારીઓનો મઘ્યક ૧૧૬.૦૦ આવે છે. જયારેમઘ્યક વચ્ચેનો તફાવત ૧૨.૫૯ આવે છે. જેનું F મૂલ્ય ૩૬.૪૧૯ જોવા મળે છે જે સાર્થક તફાવત ઘરાવે છે. ૧૮ થી ૩૫ વર્ષની ઉંમર ઘરાવતાઅને ૧૦ વર્ષનો અનુભવ ઘરાવતા કર્મચારીઓનો મઘ્યક ૧૨૨.૧૦ આવે છે. જયારે ૩૬ થી ૬૦ વર્ષ અને ૧૦ વર્ષનો અનુભવ ઘરાવતા કર્મચારીઓનો મઘ્યક ૧૧૬.૮૮ આવે છે. બંને વચ્ચેનો તફાવત ૫.૨૨ આવે છે. જયારે ૧૮ થી ૩૫ વર્ષનો અનુભવ ઘરાવતા કર્મચારીઓનો મઘ્યક ૧૩૫.૦૮ આવે છે અને ૩૬ થી ૬૦ વર્ષ, ૧૦ વર્ષથી વઘુ અનુભવ ઘરાવતા કર્મચારીઓનો મઘ્યક ૧૧૫.૧૨ આવે છે. બંને મઘ્યકો વચ્ચેનો તફાવત ૧૯.૯૬ આવે છે અને F મૂલ્ય ૧૨.૪૯૪ આવે છે. જે સાર્થક તફાવત ઘરાવે છે. સંસ્થાની ર્દષ્ટિએ જોતા સરકારી સંસ્થાના ૧૦ વર્ષનો અનુભવ ઘરાવતા કર્મચારીઓનો મઘ્યક ૧૨૫.૭૮ આવે છે જયારે સરકારી સંસ્થાના ૧૦ વર્ષથી વઘુ અનુભવ ઘરાવત કર્મચારીઓનો મઘ્યક ૧૧૩.૨૦ આવે છે. બંને મઘ્યક વચ્ચેનો તફાવત૧૨.૫૮ આવે છે. જયારે બિનસરકારી સંસ્થાના કર્મચારીઓ ૧૦ વર્ષનો અનુભવ ઘરાવનાર કર્મચારીઓનો મઘ્યક ૧૨૯.૨૩ આવે છે. બંને મઘ્યક વચચેનો તફાવત ૮૨૬ આવે છે. જેનું F મૂલ્ય૨૪.૬૪ આવે છે જે સાર્થક તફાવત ઘરાવે છે.

તારણો:-

1. ૧૮ થી ૩૫ વર્ષ અને ૩૬ થી ૬૦ વર્ષની ઉંમર ઘરાવતા કર્મચારીઓમાં ૦.૦૧ કક્ષાએ આવેગિક ૫રિ૫કવતાનીર્દષ્ટિએ સાર્થક તફાવત જોવા મળે છે.
2. સરકારી સંસ્થા અને બિનસરકારી સંસ્થામાં આવેગિક ૫રિ૫કવતની ર્દષ્ટિએ સાર્થક તફાવત જોવા મળતો નથી.
3. ૧૮ થી ૩૫ વર્ષઅને ૩૬ થી ૬૦ વર્ષની ઉંમર અને ૧૦ વર્ષનો અનુભવ તથા ૧૦ વર્ષથી વઘુ અનુભવ ઘરાવનારકર્મચારીઓમાંઆવેગિક ૫રિ૫કવતાની ર્દષ્ટિએ ૦.૦૧ કક્ષાએ સાર્થક તફાવત જોવા મળે છે.
4. સરકારી સંસ્થા અને બિનસરકારી સંસ્થા અને ૧૦ વર્ષનો અનુભવ તથા ૧૦ વર્ષથી વઘુ અનુભવ ઘરાવતા કર્મચારીઓમાં આવેગિક ૫રિ૫કવતાની ર્દષ્ટિએ૦.૦૧ કક્ષા ૫ર સાર્થક તફાવત જોવા મળે છે.
5. ૧૮ થી ૩૫ વર્ષની ઉંમર અને ૩૬ થી ૬૦ વર્ષની ઉંમર, સરકારી સંસ્થા અને બિનસરકારી સંસ્થા અને ૧૦ વર્ષનો અનુભવ અને ૧૦ વર્ષથી વઘુ અનુભવ ઘરાવતા કર્મચારીઓમાં આવેગિક ૫રિ૫કવતાની ર્દષ્ટિએ ૦.૦૫ કક્ષાએ સાર્થક તફાવત જોવા મળે છે.

સંદર્ભ ગ્રંથ :-

1. Dr. B. A. Parikh, Industrial Psy. M. J. B Arts College, Surat
2. સામાન્ય મનોવિજ્ઞાન, સી. જમનાદાસની કંપની
3. એલ. આર. યાજ્ઞિક અને બી. ડી. ટીલા અને ચાંપાણી કે.બી.૨૦૦૪, સંશોઘન ૫ઘ્ઘતિ, અક્ષર ૫બ્લિકેશન, રાયપુર, અમદાવાદ
4. Cantolousi, - ‘Emotional Maturity Needed for Success in Business’
5. Mohsin S. M. (1960), “A Measure of Emotional Maturity”

*************************************************** 

Arpita Jagdishkumar Chavda
Government Arts College,
Sector-15, Gandhinagar
Psychology Department
M no.:- 80008 62966